شهر سامرا چهارمين شهر مقدس عراق است .قدمت ساختمان اين شهر كه در 124 كيلومتري شمال بغداد و در سمت شرق رودخانه دجله قرار گرفته، به سال 221 هـ . باز مي گردد. در اين سال محمد المعتصم بالله فرزند هارون الرشيد پايتخت خلافت را از شهر بغداد به سامرا منتقل ساخت و تا سال 256 هـ . هشت خليفه از اين شهر حكمراني و خلافت نمودند. در اين سال المعتمد علي الله عباسي بار ديگر به بغداد بازگشت و آنجا را پايتخت خلافت قرار داد. اين شهر از شمال به تكريت و از جنوب به بغداد و از غرب به رمادي و از شمال‌غربي به موصل و از جنوب شرقي به ديالي محدود مي‌شود. در اين شهر مرقد دو امام همام ، امام هادي ( عليه السلام ) و امام حسن عسكري ( عليه السلام ) قرار دارد. تولد و غيبت امام زمان ( عجل الله تعالي فرجه الشريف ) در اين شهر بوده و محل غيبت آن حضرت ، زيارتگاه هزاران نفر از شيعيان دلسوخته مي‌باشد. اكثر اهالي شهر اهل تسنن مي باشند.
درگذشته گرداگرد شهر را بارويي از آجر وگچ بشكل دايره‌اي و به قطر680 متر فراگرفته بودكه محيط آن به 2 كيلومتر و ارتفاع آن به 7 متر مي‌رسيد. اين بارو 19 برج و چهار دروازه داشت و تا سال 1356هـ ق (1936 م) پابرجا بود.
بيشتر خانه‌هاي سامرا از آجر ساخته شده و باغهاي عمومي و خصوصي فراواني دارد. اين شهر موزه‌اي دارد كه حاوي آثار خطي وكتابهاي فراواني است. برحسب تقسيمات اداري وكشوري عراق ، شهر سامرا مركز شهرستان سامرا و بخشي از استان صلاح الدين عراق مي‌باشد.
حضرت ابوالحسن، امام علي النقي، در شهر سامرا به شهادت رسيد، نزديكان امام، پيكر آن حضرت را در خانة خويش، كفن و دفن كردند.
از امام عسكري(ع) در تاريخ با القاب و اسمهايي نام برده شده است، لقب‌هايي چون: تقي، زكيّ، خالص، خاصّ، هادي، صامت، سراج، عسكري و ... .
به آن حضرت و پدرش امام علي النّقي، به احترام جدّ بزرگوارشان امام علي بن موسي الرّضا(ع) ابن الرّضا نيز مي گفتند، چنان كه به خاطر پسرش امام مهدي (عج) ابومحمّد نيز مي‌گويند.
از آن جايي كه در شهر سامرا محلّه اي بود كه در آن سپاهيان و نظاميان سكونت داشتند به همين جهت به آن محلّه، عسكر مي‌گفتند و نيز از آن جايي كه امام(ع) در آنجا اسكان داده شده بود، به امام يازدهم، عسكري مي‌گويند، چنان كه به امام هادي هم به همين جهت عسكري مي‌گويند و «عسكريين» كنايه از آن دو بزرگوار است.
پس از پنج سال كه حضرت حجت (عليه السلام) در سايه سار پدرش حضرت امام حسن عسكري(ع) در ناحيه مقدّسة سامرا به سر مي برد، غايب شد و غيبت صغراي آن حضرت آغاز شد.