باب كعبه

۱. در گذشته
در دوران حضرت ابراهيم عليه السلام براى كعبه مدخلى قرار داده نشد و قريش هنگام تجديد بنا، مدخلى براى آن گشودند كه كمى بالاتر از زمين قرار داشت و آن را به وسيله درى از چوب مى‏بستند. عبدالله بن زبير آن در را، هم‏سطح زمين قرار داد و درِ ديگرى نيز پشت كعبه گشود.
حَجّاج بن يوسف ثقفى پس از آن‏كه كعبه را با منجنيق خراب كرد، به بازسازى آن پرداخت و درى را كه اِبن زبير در پشت كعبه گشوده بود بست و درِ اصلى را مانند گذشته بلندتر از زمين قرار داد كه از آن هنگام تاكنون به همان حال باقى مانده است. در دوران‏هاى بعد، درهاى بسيار زيبايى براى كعبه ساختند و آن را، پس از آن‏كه تزيين و مذهّب مى‏كردند، بر كعبه مى‏ نهادند.
۲. طلا كاري درِ كعبه
در روايات اسلامى راجع به حفر چاه زمزم به وسيله عبدالمطلب آورده ‏اند كه: «وقتى عبدالمطلب زمزم را كشف كرد دو آهوى طلا و چند شمشير و زر بسيار بدست آورد كه ساسان پادشاه ايران به حرم كعبه اهدا كرده بود… عبدالمطلب باب‏ كعبه‏ را با آنها بساخت». پس از ايشان در سال ۵۵۱ قمري نيز در ساخت درِ كعبه از طلا استفاده شده است.
۳. درِ كنوني:
در فعلي در سال ۱۳۵۷ شمسي از طلاي خالص ساخته و بر روي كعبه معظمه نصب شد. اين در داراى دو جدار يا دو قسمت خارجى و داخلى است. باب داخلى آن، به «باب التوبه» معروف است و از لحاظ شكل و نوع تزيين، با باب خارجى يكسان و مشابه است. وزن باب كعبه ۲۸۰ كيلوگرم مى‏باشد كه از عيار ۱۰۰٪ تهيه شده است.
۴. مشخصات درِ كعبه
طول باب كعبه ۱۰/ ۳ متر، عرض آن ۹۰/ ۱ متر، پهناى آن ۵۰ سانتى‏متر، ارتفاع آن از كف، ۲۵/ ۲ متر است. روى در كعبه به طرز بسيار زيبايى آيات قرآن در چهار دايره و شش مربع مستطيل به خط ثلث منقوش شده است. اين در به وسيله قفلى كه آيات قرآن بر آن نقش بسته، قفل مى‏گردد. قفل موجود به جاى قفل قديم كه هفتاد سال قدمت داشته، نصب شده است.
گفتنى است در عصر جاهلى، كليد دارى كعبه، از منصب‏هاى مهم بود. هنگام فتح مكه، كليد كعبه در اختيار «عثمان بن ابى طلحه عبدى» بود و پيامبر صلى الله عليه و آله آن را از وى گرفت و با ورود به كعبه، تمامى بت‏ها را شكستند.
۵. منابع جهت مطالعه بيشتر:
- تاريخ و آثار اسلامي مكه و مدينه
- الاطلس المصور لمكه المكرمه و المشاعر المقدسه