برخي بيوت و ضمايم حرم مطهّر
مسجد صفوي
اين مسجد از ساخته هاي شاه اسماعيل صفوي است كه پس از تسخير عراق آن را به سبك ساختمانهاي عراقي ساخت. مسجد از زيبايي خاصي برخوردار است كه حس تحسين بيننده را در برابر عظمت ستونهاي ضخيم و طاقهاي قوسي آن برمي انگيزد و داراي گنبد كاشي كاري بسيار كوتاهي است كه به زحمت مي توان آن را از درون صحن ديد. در جنب محراب و منبر كهن مسجد، پنجره اي به درون رواق شمالي حرم مطهّر باز شده است كه از ميان آن، ضريح مطهّر قابل مشاهده است.
آرامگاه خواجه نصير الدين طوسي
وي از بزرگان جهان علم ودانش و از مشاهير دانشمندان است كه دوست و دشمن بر جلالت قدر و عظمت مقام او اتفاق نظر دارند. او در سال 672هـ . درگذشت و در گور يكي از خلفاي بني العباس كه در جوار حرم مطهّر كنده و آماده شده بود مدفون گرديد. بر روي قبر او ضريحي فولادي و كهن قرار دارد.
آرامگاه شيخ مفيد
كه در مشرق رواق جنوبي قرار دارد. وي از بزرگان شيعه و فقها و متكلمان چيره دست و توانا بود كه در سال 413هـ . در گذشت. بر روي قبر او ضريحي فولادي و كهن قرار دارد و بر بالاي قبرش، بر روي مرمر، قطعه شعري است كه امام زمان(عليه السلام)در رثاي فوت او سروده است: لا صوّت الناعي بفقدك إنّه *** يومٌ علي آلِ الرسول عظيمُ
آرامگاه ابوالقاسم جعفر بن محمّد بن قولويه
از بزرگان و فقها و محدثين اماميّه است. وي در سال 368هـ . . در گذشت و آرامگاهش در مشرق رواق جنوبي به همراه قبر شيخ مفيد است.
آرامگاه جمع كثيري از وزرا، فقها و اعيان، كه برخي از مشاهير آنان عبارتند از:
موسي بن ابراهيم بن موسي بن جعفر(عليه السلام) وي يمن را در دوران مأمون تسخير نمود و مردم را به امامت حضرت رضا(عليه السلام) دعوت كرد. معزّالدوله آل بويه، جلال الدوله آل بويه، وزير مهلبي، عميد الجيوش، فخرالدوله ديلمي، مشرف الدوله ديلمي، ابن حمدون، ضياء الدين ابن الأثير، ابن الناقد، ابن العلقمي، فرهاد ميرزا، آية الله سيد حسن صدر و گروهي ديگر از اين خانواده، سيد هبة الدين شهرستاني و...آرامگاه سيد مرتضي و سيد رضي، اين دو برادر از اعيان و مشاهير و بزرگان اماميه در قرن پنجم هجري بشمار مي آيند. قبر اين دو تن در دو ساختمان جداگانه بيرون صحن مطهر و در نزديكي يكديگر در جنوب شرقي ديوار صحن قرار دارد.قبر ابويوسف قاضي، وي در سال 166 هـ . به منصب قضاوت در بغداد پايتخت خلافت بني العباس برگزيده شد و نخستين كس در اسلام است كه به عنوان «قاضي القضات» شهرت يافت. قبر او در جنوب شرقي صحن مطهر، درون يكي از حجره ها مي باشد.
توسعه صحن حرم مطهر كاظمين
صحن وسيعي در شمال صحن قبله درحال ساخت است . اين صحن به نام شهيد صدر نام گذاري شده و مساحت آن حدود هفت هزار متر مربع است (5000 مترمربع فضاي صحن و حدود2000 متر مربع حجره ها و رواقها) با اتمام اين پروژه، چند صحن به فضاي فعلي حرم اضافه مي‌شود.ازجمله مسجد صفوي كه در قسمت بالاي سر حرم قرار دارد و تقريبا چسبيده به رواقهاي حرم است به فضاي داخل حرم الحاق مي شود